guanozin trifosfat ne demek?

Guanosin-5'-trifosfat (GTP), bir pürin nükleozid trifosfattır. Transkripsiyon sırasında RNA sentezi için gerekli yapı taşlarından birisidir. Bir guanin bazı, bir riboz şekeri ve üç fosfat grubundan meydana gelir. Guanin bazı ribozun 1. karbonuna, trifosfat kısmı 5. karbonuna bağlıdır.

Ayrıca ATP gibi metabolik reaksiyonlarda bir enerji kaynağı veya substrat aktivatörü rolüne sahiptir, ancak daha spesifiktir. Protein sentezi ve glukoneogenez de bir enerji kaynağı olarak kullanılır.

GTP, GTPazların etkisiyle guanozin difosfata (GDP) dönüştürüldüğü ikinci haberci mekanizmalarında, özellikle G-proteinleri (Guanin bağlanan proteinler) ile sinyal iletiminde elzemdir.

Kullanımları

Enerji transferi

GTP, hücre içindeki enerji transferine dahil olur. Örneğin, bir GTP molekülü, sitrik asit çevrimindeki bir enzim tarafından üretilir. GTP, nükleozid-difosfat kinaz (NDK) ile kolayca ATP'ye dönüştürüldüğünden, bu bir ATP molekülünün üretilmesine eşdeğerdir.¹

Genetik Translasyon (Polipeptid Sentezi)

Polipeptid sentezi sırasında, GTP yeni bir amino-bağlı tRNA'nın ribozomun A bölgesine bağlanması için enerji kaynağı olarak kullanılır. GTP ayrıca ribozomun mRNA'nın 3 'ucuna translokasyonu için bir enerji kaynağı olarak da kullanılır.²

Mikrotübülün Dinamik Kararsızlığı

Mikrotübül polimerizasyonu sırasında, bir alfa ve bir beta tübül molekülünden oluşan her heterodimer iki GTP molekülü taşır ve tübüller mikrotübülün artı ucuna eklendiğinde GTP, Guanoizn difosfat'a hidrolize edilir. Bu GTP hidrolizi, mikrotübül oluşumu için zorunlu değildir, ancak görülüyor ki yalnız GDP bağlayıcı tübül molekülleri depolimerize olabiliyor. Böylece, GTP bağlı tübül depolimerizasyondan korumak için mikrotübülün ucunda bir kapak görevi görür; ve GTP hidrolize edildikten sonra, mikrotübül depolimerleşmeye ve hızla büzüşmeye başlar.³

Mitokondriyal Fonksiyon

Proteinlerin mitokondriyal matrikse translokasyonu hem ATP hem GTP ile gerçekleşir. Bu proteinlerin transferi, mitokondri organelinde önemli süreçleri düzenler.⁴ Glukoneogenezde oksaloasetatın fosfoenolpiruvata (PEP) dönüştürülmesi gibi çeşitli yollarda önemli rol oynar.

Biosentezi

GTP hücrede birçok süreçle sentezlenebilir:

Krebs döngüsü sırasında Süksinil-CoA'nın Süksinil-CoA Sentaz ile Süksinik Asite dönüştürülmesi sırasında bir yan ürün olarak üretilir.⁵
Farklı nükleozit trifosfatlar arasındaki dengeyi sağlayan Nükleozid difosfat kinaz ile ATP'deki fosfatların transferi vasıtasıyla GTP sentezlenir .

cGTP

Devirli Guanozin Trifosfat (cGTP), Devirli Adenozin Monofosfat (cAMP) koku alma sistemindeki devirli nükleotit kapılı iyon kanallarını aktive etmesine yardımcı olur.⁶